سعید احمدیان/ روزنامه گل- فدارسیون والیبال در حالی روز شنبه از حامی مالی جدیدش رونمایی کرد که مسئولان این فدراسیون می گویند 90 درصد هزینه‌های این رشته را اسپانسرها تامین می کنند و والیبال تنها ده درصد وابسته به بودجه دولتی است. رشته‌ای که می تواند یک الگو برای مدیران سایر فدراسیون ها و باشگاه ها باشد، به خصوص که در چند سال گذشته با اوج گرفتن مشکلات اقتصادی و گرانی ارز، کمتر مدیر فدراسیونی در ورزش ایران بوده است که از وضعیت نامناسب و حساب خالی برای اعزامهای بین المللی و برپایی اردوها گلایه و ناله نکرده باشد.
در این میان اما والیبال گویا راهش را از سایر فدراسیون‌ها جدا کرده است و می بینیم که محمدرضا داورزنی روز شنبه از درآمدزایی 90 درصدی این فدراسیون برای تامین هزینه‌های مجموعه والیبال خبر می دهد. داورزنی روز شنبه در مراسم معارفه اسپانسر جدید تیم ملی والیبال گفت:«نقش حامیان مالی در رشد و توسعه والیبال، بی‌بدیل و تعیین‌کننده است، 15 سال پیش شاید 98 درصد منابع والیبال به دولت بستگی داشت، در زمان حاضر این عدد شاید به 10 درصد رسیده باشد، یعنی 90 درصد آن به‌دلیل نمایش خوب بازیکنان ما، عملکرد فوق‌العاده تیم‌های ملی در مسابقات مختلف باعث غرور ملی هم‌وطنان ما شد و به این تیم افتخار می‌کنند. به‌قول رئیس فدراسیون جهانی تولید خوب، مشتری خود را خواهد داشت و تولید ما تیم ملی است.»
البته به گفته رئیس فدراسیون والیبال، درآمدزایی این فدراسیون بر اساس جایگاه جهانی والیبال به دست آمده و آنها توانسته‌اند با توجه به علاقمندی که در دنیا و ایران به والیبال وجود دارد، اسپانسرهای مختلف را جذب کنند:«طبیعتاً شرایط به‌گونه‌ای است که در دنیا والیبال یک رشته خانوادگی است و طبق آمار منابع رسمی ما در دنیا بعد از فوتبال با 3 و نیم میلیارد علاقه‌مند و تعقیب کنندگان هاکی روی یخ و کریکت در فضای مجازی، والیبال با یک‌میلیارد علاقه‌مند در رده سوم قرار دارد، البته در المپیک‌ها حرف اول را والیبال می‌زند به‌گفته رئیس فدراسیون جهانی، این یکی از بحث‌های جدی برای برندسازی می‌تواند نقش‌آفرینی کند.»
برندسازی والیبال و تامین 90 درصد هزینه‌های این رشته از طریق اسپانسر سبب شده فدراسیون والیبال زیاد چشم به جیب دولتی‌ها نداشته باشد. رئیس این فدراسیون هم از اینکه تنها 5 میلیارد از بودجه 315 میلیاردی فوق‌العاده مجلس برای ورزش که یک صدم از کل این بودجه می شود به رشته والیبال اختصاص پیدا کرده، گلایه ای ندارد! آن هم در حالی که رشته‌های دیگر که افتخاراتشان در یک دهه اخیر یک صدم والیبال هم نبوده است چند برابر این رشته از بودجه فوق‌العاده مجلس به حساب‌شان قرار است واریز شود.
آرامش مالی در والیبال بر خلاف بیشتر فدراسیون‌ها که مدیران آن برای دریافت یک میلیارد بودجه بیشتر در اتاق وزیر ورزش را از جا می کنند، را باید در توانمندی‌های اقتصادی این فدراسیون برای استفاده کامل از ظرفیت و برند والیبال برای درآمدزایی جستجو کرد. در والیبال به جای اینکه همه چیز به بودجه دولتی و انتقاد از کم و زیاد بودن آن خلاصه شود، درآمدزایی و جذب اسپانسر با توجه به جایگاهی که این رشته در جامعه با توجه به نتایج ده سال گذشته به دست آورده است، در اولویت قرار گرفته است. نتیجه چنین رویکردی هم تامین 90 درصدی هزینه‌های والیبال از طریق اسپانسرها است.
برخلاف والیبال اما در رشته‌های دیگر که حتی نسبت به این رشته پتانسیل بیشتری برای جذب حامیان مالی دارند، چنین رویکردی مشاهده نمی شود. نمونه آن فوتبال است، رشته‌ای که بیشترین علاقمند را با فاصله زیاد نسبت به رشته‌های دیگر در جهان و حتی ایران دارد. مجموعه مدیریتی فوتبال اما در دوره‌های اخیر اما کوچکترین تلاشی برای درآمدزایی از این ظرفیت نداشته اند و از علی کفاشیان و مهدی تاج گرفته تا شهاب الدین عزیزی خادم آخرین رئیس این فدراسیون که اسفند گذشته عزل موقت شد، همواره چشم به بودجه دولتی داشته اند و فاکتورهای صفر تا صد هزینه هایشان را برای وزارت ورزش ارسال می کردند. آن هم رشته‌ای که با عبور از یک ورزش جذاب، تبدیل به یک صنعت پولساز شده است.
در ایران اما مدیران ناکارآمد که با توجه به رانت و روابط پشت صندلی‌ها نشسته‌اند، به جای اینکه با توجه به پتانسیل بالای فوتبال، مدیران درآمد باشند، تبدیل به مدیران هزینه شده اند و همواره دست‌شان برای تامین هزینه‌ها جلوی دولت دراز است.
در این شرایط والیبال را می توان یک الگو برای ورزش ایران به حساب آورد که فارغ از تمام دعواهای مدیریتی سایر فدراسیون ها و چانی زنی‌های مدیران‌شان بر سر عدد و رقم بودجه، با یک برنامه ریزی درست سعی کرده اند راهشان را از بقیه جدا کنند و سعی کرده‌اند با استفاده از توان حامیان مالی که با توجه به موفقیت‌های والیبال تشویق به سرمایه گذاری در این رشته شده اند، دست‌شان در جیب خودشان باشد، نه در جیب دولت!
لینک پی دی اف یادداشت در روزنامه گل