سعید احمدیان/ روزنامه جوان- سال‌هاست حیف و میل بیت‌المال در فوتبال ایران تبدیل به یک رویه عادی و معمولی شده است، گردش بیش از هزار میلیارد تومانی سالانه فوتبال از بودجه دولتی و عمومی کشور زمینه‌ای را به وجود آورده که فوتبال با توجه به عدم نظارت و حساب‌کشی از مدیران، حیاط خلوت دلالان، مربیان، بازیکنان و مدیران دلال‌نما شود. چه در باشگاه‌های دولتی و چه در فدراسیون فوتبال، سالانه شاهد ریخت و پاش‌های چندصد میلیاردی از بیت‌المال هستیم که هیچ‌گاه، هیچ کدام از نهادهای نظارتی و بازرسی حساسیت خاصی روی هزینه‌های بدون ضابطه‌ای که در فوتبال می‌شود و زمینه‌ساز گسترش فساد در این رشته پرطرفدار شده است، نداشته‌اند.
در چنین اوضاع و احوالی شنیدن خبر توقف فعالیت‌های تیم ملی فوتبال مراکش پس از حذف از جام عرب به دلیل آنچه «اتلاف بیت‌المال» عنوان شده است، یک درس بزرگ برای سیستم مدیریتی حاکم بر فوتبالمان است که اکثر مدیرانش کمتر دغدغه بیت‌المال و حیف و میل بودجه دولتی را داشته‌اند.
دیروز رسانه‌ها خبر دادند که پس از باخت مراکش به الجزایر در مرحله یک‌چهارم نهایی جام کشور‌های عربی، فدراسیون فوتبال مراکش اعلام کرد که تیم ملی فوتبال این کشور باعث اتلاف پول بیت‌المال و اخلال در برنامه‌های لیگ شده، به همین خاطر فعلاً این تیم به حالت تعلیق درآمده است.
جای خالی قاطعیتی از جنس تصمیمی که فدراسیون فوتبال مراکش گرفت در فوتبال ایران بیشتر از هر زمان دیگری در سیستم مدیریتی فوتبالمان احساس می‌شود، به خصوص که در دو دهه گذشته که پول‌های دولتی بدون هیچ ضابطه و قاعده‌ای بیشتر از قبل در فوتبال پمپاژ شده و در مناصب مدیریتی باشگاه‌های دولتی و فدراسیون فوتبال شاهد حضور مسئولانی بوده‌ایم که در خوشبینانه‌ترین حالت به دلیل نداشتن توانایی مدیریتی نتوانسته‌اند منابع مالی چندصد میلیاردی را که سالانه در اختیارشان قرار می‌گیرد مدیریت کنند و آن را حیف و میل کرده‌اند.
البته این تنها بخش خوشبینانه ماجراست که درباره بخشی از مدیرانی که در فوتبال پست گرفته‌اند و البته کم نیستند، صدق نمی‌کند. مسئولانی هم بوده‌اند که با حضور در مناصب فوتبالی، به صورت هدفمند با دست‌درازی به بیت‌المال با توجه به بی‌تفاوتی نهادهای نظارتی با هزینه‌سازی سعی در سوءاستفاده از بودجه دولتی داشته‌اند و در کنار مربیان و بازیکنان دلال‌نما با لیست کردن هزینه‌های هنگفت و امضای قرارداد‌های بی‌ضابطه، سعی در سوءاستفاده هرچه بیشتر از منابع مالی دولتی داشته‌اند که بدون نظارت و حساب‌کشی در اختیارشان قرار گرفته بود.
اتلاف و دست‌درازی مدیران فوتبالی در ایران که بخش زیادی از آن‌ها در دو دهه گذشته در باشگاه‌های دولتی و فدراسیون فوتبال پست و منصب داشته‌اند، در شرایطی است که حتی یک مورد هم پیش نیامده که با این مسئولان متخلف به جرم دست‌اندازی به بیت‌المال برخورد شود. البته شش سال پیش با تشکیل پرونده فساد در فوتبال در مجلس نهم، این امیدواری به وجود آمده بود که قرار است جلوی سوءاستفاده چندصد میلیاردی فوتبالی‌ها از بیت‌المال گرفته و با مدیران متخلف برخورد شود. این امید، اما خیلی زود با اهمال دستگاه قضایی و بایگانی شدن پرونده در مجلس به یأس تبدیل شد تا فوتبال هر سال که می‌گذرد با افزایش دست‌درازی باشگاه‌ها و فدراسیون به بیت‌المال، به بهشت سوءاستفاده‌کنندگان از منابع دولتی تبدیل شود.
نکته تأسف‌برانگیز، جولان مدیران متخلف و اتلاف‌کننده بیت‌المال در سایه خاموشی چراغ‌های نظارتی و عدم حساب‌کشی از آنهاست. نقطه سیاهی که سبب شده هر سال که می‌گذرد شاهد حیف و میل و ریخت و پاش بیشتر فوتبالی‌ها از بیت‌المال به بهانه واهی ایجاد نشاط برای جامعه باشیم، نشاطی که با هزینه‌هایی به مراتب کمتر از چیزی که امروز مدیران فوتبال برای برداشت از بیت‌المال، فاکتورشان را به دولت ارائه می‌دهند، می‌توان ایجاد کرد.
برای جلوگیری از چنین ریخت و پاش‌هایی در فوتبال باید رفتاری مانند تصمیمی که فدراسیون فوتبال مراکش گرفت در اولویت قرار بگیرد. باید دستگاه قضایی و نظارتی با کنار گذاشتن اهمال و بی‌تفاوتی، محکم و قاطعانه با بررسی حیف و میل‌هایی که در فوتبال صورت می‌گیرد، مدیران متخلف در هر جایگاهی را که در باشگاه‌ها و فدراسیون هستند به پای میز محاکمه بکشانند. مانند حکم دادگاه عراقی که ماه گذشته مدیر باشگاه فوتبال الفرات این کشور را به دلیل «تخلفات مالی و امضای قرارداد‌های مشکوک و پرداخت وجوه از منابع دولتی» به شش ماه حبس محکوم کرد. فوتبال ایران امروز به چنین تصمیم‌های قاطعانه‌ای مانند حکم دادگاه عراقی یا تصمیم معلق شدن فعالیت‌های تیم ملی مراکش از سوی فدراسیون این کشور برای پایان دادن به حیف و میل بیت‌المال نیاز دارد.