Saeed Ahmadian Official Website
روزنامه نگار ورزشی
21:22 - 1399/01/20

چرایی بی توجهی باشگاه های ایرانی نسبت کاهش دستمزدها در شرایط کرونا در گفتگوی «جوان» با واعظ آشتیانی

فوتبال دولتی بازیکنان را بی تعهد بار آورده است

واعظ آشتیانی دولتی بودن و هزینه از بیت المال را دلیل بی توجهی باشگاه های ایرانی نسبت به کاهش دستمزدها با توجه به شیوع کرونا بر خلاف فوتبال جهان عنوان می کند و معتقد است سیستم مدیریتی ماقبل آماتور، فوتبالیست ها را بی تعهد به اخلاق حرفه ای بار آورده است.

فوتبال دولتی بازیکنان را بی تعهد بار آورده است

سعید احمدیان/ روزنامه جوان- در هفته های اخیر با توجه به شیوع کرونا و کاهش درآمدهای باشگاهی فوتبال در کشورهای مختلف دنیا به واسطه تعطیلی لیگ ها، بحث کاهش دستمزد بازیکنان و مربیان مطرح شده و در خیلی از لیگ های معتبر جهان این موضوع با استقبال روبرو شده است.  در فوتبال کشورمان اما به نظر می رسد یک بی تفاوتی محض نسبت به موضوع کاهش دستمزدها در بین باشگاه ها و فدراسیون فوتبال دیده می شود آن هم در شرایطی که باشگاه های ایرانی کم بدهی و مشکل مالی ندارند. در گفتگو با امیر رضا واعظ آشتیانی به بررسی چرایی چنین رویکردی پرداخته ایم.

جناب واعظ چرا بحث کاهش دستمزدها به دلیل شروع ویروس کرونا و تعطیلی لیگ ها بر خلاف بقیه دنیا در فوتبال ایران که باشگاه ها با حجم زیادی از مشکلات مالی روبرو هستند، با بی توجهی روبرو می شود، این رویکرد ریشه در چه چیزی دارد؟

به این دلیل که ورزش ایران و از جمله فوتبال با بیت المال اداره می شود، البته باشگاه های محدودی خصوصی هستند اما اکثر قریب به اتفاق باشگاه ها در ایران دولتی هستند و از بیت المال هزینه می کنند. مدیران این باشگاه ها با توجه به اینکه از کیسه بیت المال خرج می کنند، حساسیتی نسبت به هزینه ها ندارند. این مدیران نه دانش آموخته مدیریت هستند و نه دانش لازم را درباره مسئولیتی که بر عهده گرفته اند، دارند. لذا برایشان مهم نیست که مبلغی که به عنوان قرارداد ثبت می شود، پرداخت بشود یا نشود، برایشان مهم نیست در صورت عدم پرداخت پرونده شکایت بازیکنان به کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال یا فیفا برود یا نرود. 

این در شرایطی است که اگر باشگاه ها به سمت کاهش قراردادها بروند، می توانیم به واقعی تر شدن رقم قراردادها در فوتبال ایران نزدیک شویم اما گویا چنین اراده ای وجود ندارد.

نه اراده ای هست و نه اتفاقی خواهد افتاد. این در صورتی است که اگر امروز برای کاهش قراردادها توافق کنند، در آینده در پرداخت ها با مشکل روبرو نمی شوند. در حال حاضر اما مدیران باشگاه های کشورمان بر خلاف سایر فوتبال جهان برای کاهش دستمزدها سکوت می کنند و تماشاگر هستند و در پایان فصل برای پرداخت قراردادها با مشکل روبرو می شوند و مجبورند با هزینه گزاف با بازیکنان و مربیان تسویه کنند.این مسئله نشانگر تفاوت نگاه مدیریتی حرفه ای دنیا با ورزش و فوتبال ایران است. در کشورمان مدیریت باشگاه ها را کسانی بر عهده دارند که قابلیت های مدیریت حرفه ای را ندارند و نحوه مدیریت شان قبل آماتوری است و هنوز به مدیریت آماتوری هم نرسیده اند و وضع موجود ماحصل یک تفکر عقب مانده است که نه ورزشکار، نه مربی و نه مدیر آن تعهدی نسبت به اتفاقاتی که در جامعه می افتد، ندارند.

 این تعهد چرا در بین فوتبالیست های ایرانی برای همراه شدن با جامعه دیده نمی شود اما در سایر کشورهای دنیا چنین مسئولیتی پذیرفته شده است؟

امروز در کشورهای صاحب سبک و فوتبال حرفه ای دنیا، اخلاق حرفه ای بر قراردادها حاکم است و مفاد یک قرارداد به درستی اجرا می شود. البته باید این واقعیت را در نظر گرفت که یک قرارداد حقوقی بسته شده است و هرگونه تغییری در آن به تفاهم دو طرف قرارداد بستگی دارد. ورزشکاران در شرایطی مانند امروز که ویروس کرونا عالم گیر شده، را درک می کنند و می دانند که این مسئله، مشکل یک کشور نیست و کل دنیا را به هم ریخته است. لذا اخلاق حرفه ای حکم می کند حالا که فوتبال نیز مانند سایر کسب و کارها دچار ضرر و زیان شده، آنها نیز می توانند نقشی در کاهش ترکش های کمتر شدن درآمدهای باشگاه هایشان داشته باشند و خودشان را نسبت به مجموعه ای که فعالیت می کنند تافته جدا بافته نمی دانند. همان طور که بقیه کسب و کارها هم دچار ضرر شده است، باشگاه ها هم دچار ضرر شده اند و و با کاهش درآمد روبرو شده اند.ورزش و فوتبال حرفه ای هم یک مدل کسب و کار تجاری است و قراردادی منعقد می شود و در یک فضای حرفه ای ورزشکاران نیز با توجه به کاهش درآمدها، بخشی از درآمدشان را نادیده می گیرند و با کاهش آن موافقت می کنند تا با سایر بخش ها در این ضرر و زیان سهیم شوند.در ایران اما چنین مسئله ای دیده نمی شود، ورزشکاران چنین روحیه ای برای همراه شدن با ضرر و زیان ها ندارند. البته مدیران نیز روحیه و آگاهی در این باره برای جبران کاهش درآمدها را ندارند.

 دولتی بودن باشگاه ها و عدم حساب کشی از مدیران برای دخل و خرجشان در به وجود آمدن بی تعهدی و احساس مسئولیت نکردن بازیکنان و مربیان فوتبال ایران چقدر تاثیر داشته است؟ 

در اکثر فوتبال دنیا باشگاه ها در بورس هستند و سهامداران متعددی دارند، مجامع این باشگاه ها باید به افکار عمومی و سهامداران درباره مباحث مختلف از جمله مسائل مالی، درآمدها و هزینه ها پاسخ بدهند. مثل ایران نیست که هیئت مدیره ها صوری است و چیزی به نام مجمع باشگاه وجود ندارد و به همین خاطر هم حسابرسی صورت نمی گیرد. در کشورمان مدیران توجهی به برگزاری مجامع که تراز مالی باشگاه ها را مشخص می کند، ندارند و همین سبب شده تا باشگاه ها با حجم زیادی از بدهی ها و زیان های انباشته مواجه باشند. چنین رویکری نسبت به برگزاری مجامع باشگاه ها سبب شده  اگر یک باشگاه مجمع سالیانه هم برگزار می کند، بیشتر فرمایشی است و باعث می شود از همان مجمع اول، باشگاه به سمت زیان دهی پیش برود و این سال های سال ادامه پیدا کند. با وجود چنین روندی در راستی آزمایی های صورت گرفته توسط کنفدراسیون فوتبال آسیا هم با رفتاری غیر متعارف اعلام می شود که باشگاه های ایرانی بدهکار نیستند. 

لینک پی دی اف گفتگو